مشخصات کلنی باکتری ها
برای کار در آزمایشگاه میکروبیولوژی یکی از تکنیک های مهم که باید درباره آن بدانید شناسایی باکتری ها با توجه به نوع کلونی آنها میباشد. در مقالات قبل درباره نکاتی که باید برای کار در آزمایشگاه میکروبیولوژی بدانید و تمامی وسایل و دستگاه های مورد استفاده توضیح داده شد. همچنین میتوانید درباره انواع محیط کشت و نحوه جداسازی میکروارگانیسم ها از محیط های مختلف مطالعه کنید.
اگر مایلید تست های میکروبی و مهندسی ژنتیک را آموزش ببینید و خودتان انجام دهید، به صفحه کارآموزی مهندسی ژنتیک و کارآموزی میکروبیولوژی سر بزنید یا با ما تماس بگیرید.
09101438051 / 02140443676
هدف این آزمایش در آزمایشگاه میکروبیولوژی تعیین خصوصیات کشتی میکروارگانیسم ها، بطوریکه درشناسایی و تقسیم بندی میکروارگانیسم ها درگروه های تاکسونومیک بکارمی رود.
اصول کلی شناسایی کلنی
از تکثیر یک باکتری بر روی محیط غذایی آگار دار بعد از زمان مناسب یک کلنی پدید می آید که معمولاً با چشم غیر مسلح قابل مشاهده می باشد.وقتی باکتری های مختلف درمحیط های کشت مختلف رشد میکنند، ظاهرمتفاوتی می گیرند . ازنظر ماکروسکپی تفاوت های موجود درظاهر کلنی های ایجاد شده را خصویات کشتی ( cultural charactristic ) گویند. با استفاده ازاین خصوصیات می توان باکتری ها را در گروه های ویژه ای طبقه بندی نمود . ویژگی کلنی های ایجاد شده دراثر رشد باکتری ها روی آگار مورب، پلیت آگاردار ( نوترینت آگار )، آبگوشت مغذی ( نوترینت براث ) و ژلاتین مغذی (nutrient gelatin ) قابل بررسی وتعیین کننده می باشد.
خصوصیات کلنی در پلیت نوترینت آگار
خصوصیات ظاهری کلنی ها را بر اساس مشخصات زیرو شکل 2 بررسی و یادداشت کنید.
این کلنی ها در چنین پلیت هایی بخوبی از هم مجزا گشته وخصوصیات آن ها مشخص می گردد.
اندازه کلنی ها
که بصورت نوک سنجاقی ، کوچک ، متوسط وبزرگ بیان می شود. می توان قطر کلنی را با خط کش اندازه گرفتی وبصورت میلی متر بیان کرد.
تولید رنگدانه: که تعیین کننده رنگ کلنی است. انواع غیر محلول رنگدانه ها فقط در محل تشکیل کلنی وجود دارند. حال آنکه انواع محلول درآب درکل پلیت پخش شده و رنگ پلیت را تغییر می دهند.
دراین محیط ها کلنی ها به صورت زیر مشاهده می شوند:
- مدور (circular ) : باکناره های کاملا منظم .
- نامنظم ( irregular ) : لبه پیرامونی کلنی کنگره دار است.
- ریشه ای ( rhizoid ) : مشابه ریشه گیاهان .
مشخصات کناره کلنی
- کناره کامل( entric ) : لبه ای کاملا محدب و بدون بریدگی ومنظم .
- قطعه قطعه شده ( lobular ) : لبه ای کاملا محدب ولی نامنظم .
- مضرس ( undulate) : لبه موج دار .
- دندانه دار ( serrete ) :لبه دندانه دار .
- رشته ای شکل ( filamentous ) : لبه رشته ای و مویی شکل.
برجستگی ( Elevation ) کلنی ها
فاصله بین نوک کلنی تا سطح آگار رابرجستگی کلنی گویند.
- پهن (Flat ) : کاملا صاف وبدون برجستگی.
- خوابیده (Raised ) : سطح کلنی بطور جزئی بالاآمده است.
- محدب (convex ) : سطح کلنی گنبدی شکل است.
- قپه ای یا دگمه دار ( umbunate ) : ناحیه مرکزی کلنی بطور محدب بالا آمده است .
مشخصات کلونی باکتری ها
مشخصات کلنی باکتری ها بر روی محیط حاوی آگار
ویژگی نوری (optical characteristic) کلنی ها
براساس میزان نور عبوری از کلنی ها می توان میزان رشد را ارزیابی نموده و آن ها را در گروه مات یا کدر ( opaque درحالتی که پرتو نورانی نتواند عبورکند )، نیمه شفاف ( Translucent، عبورجزئی نور )، ویا کاملاً شفاف (transparent ، با عبور کامل پرتو نوری ) قراردارد.
بوی کلنی
بعضی از کلنی ها دارای بوی مشخصی هستند.
قوام کلنی
کلنی باکتری ممکن است دارای قوام کره ای ، سفت ، چسبنده و لزج باشد.
ویژگی کلنی باکتری ها
1. اندازه (Size)
مثال: کلونی های Escherichia coli معمولاً کوچک و قطر آنها کمتر از 1 میلی متر است، در حالی که کلونی های Bacillus subtilis میتوانند بزرگتر و قطر آنها بیش از 5 میلی متر باشد.
تاریخچه: اندازه کلونی ها از اولین ویژگی هایی بود که توسط میکروبیولوژیست ها مورد توجه قرار گرفت. در اوایل قرن بیستم، محققان متوجه شدند که اندازه کلونی ها میتواند به شناسایی و تفکیک گونه های مختلف باکتری کمک کند.
2. شکل (Form)
مثال: کلونی های Staphylococcus aureus معمولاً گرد و دایرهای هستند، در حالی که کلونی های Pseudomonas aeruginosa میتوانند نامنظم و ریزوتیدی باشند.
تاریخچه: شکل کلونی ها نیز از ویژگی های مهمی است که از اوایل تحقیقات میکروبیولوژی مورد توجه قرار گرفت. رابرت کخ، یکی از بنیانگذاران میکروبیولوژی مدرن، در اواخر قرن نوزدهم از این ویژگی برای شناسایی باکتری های بیماریزا استفاده کرد.
3. سطح (Surface)
مثال: کلونی های Streptococcus pneumoniae سطحی صاف و براق دارند، در حالی که کلونی های Mycobacterium tuberculosis سطحی خشن و چین دار دارند.
تاریخچه: سطح کلونی ها به عنوان یکی از ویژگی های ماکروسکوپی از اوایل قرن بیستم مورد بررسی قرار گرفت. این ویژگی به محققان کمک کرد تا تفاوت های ظاهری بین گونه های مختلف باکتری را بهتر درک کنند.
4. رنگ (Color)
مثال: کلونی های Serratia marcescens به رنگ قرمز هستند، در حالی که کلونی های Micrococcus luteus به رنگ زرد دیده میشوند.
تاریخچه: رنگ کلونی ها از ویژگی های بارزی است که از زمان کشف محیط های کشت رنگی توسط محققان مورد توجه قرار گرفت. این ویژگی به شناسایی سریع و آسان باکتری ها کمک میکند.
5. شفافیت (Opacity)
مثال: کلونی های Proteus mirabilis شفاف هستند، در حالی که کلونی های Staphylococcus epidermidis مات هستند.
تاریخچه: شفافیت کلونی ها نیز از ویژگی هایی است که از اوایل تحقیقات میکروبیولوژی مورد توجه قرار گرفت. این ویژگی به محققان کمک کرد تا تفاوت های ساختاری و ترکیبی بین گونه های مختلف باکتری را بهتر درک کنند.
6. برآمدگی (Elevation)
مثال: کلونی های Enterococcus faecalis صاف و بدون برآمدگی هستند، در حالی که کلونی های Bacillus anthracis محدب و برآمده هستند.
تاریخچه: برآمدگی کلونی ها از ویژگی های ماکروسکوپی است که از اوایل قرن بیستم مورد بررسی قرار گرفت. این ویژگی به شناسایی و تفکیک گونه های مختلف باکتری کمک میکند.
7. حاشیه (Margin)
مثال: کلونی های Lactobacillus acidophilus حاشیه ای صاف دارند، در حالی که کلونی های Bacillus cereus حاشی های دندانه دار دارند.
تاریخچه: حاشیه کلونی ها نیز از ویژگی های مهمی است که از اوایل تحقیقات میکروبیولوژی مورد توجه قرار گرفت. این ویژگی به شناسایی و تفکیک گونه های مختلف باکتری کمک میکند.
8. قوام یا بافت (Consistency/Texture)
مثال: کلونی های Klebsiella pneumoniae لزج و چسبنده هستند، در حالی که کلونی های Staphylococcus aureus کره ای و نرم هستند.
تاریخچه: قوام یا بافت کلونی ها از ویژگی های ماکروسکوپی است که از اوایل قرن بیستم مورد بررسی قرار گرفت. این ویژگی به شناسایی و تفکیک گونه های مختلف باکتری کمک میکند.
شرکت پویا ژن آزما با استفاده از تجربه و تخصص در حوزه تحقیق و تولید فراورده های بیوتکنولوژی موفق به تولید انواع سیستم های تصفیه فاضلاب های صنعتی بر اساس بیوفیلتر شده است که قادر است این فاضلاب ها را تا میزان استانداردهای سازمان حفاظت محیط زیست تصفیه کرده و آب حاصل مجددا مورد استفاده قرار گیرد.
