معرفی صنعت آبکاری، مخاطرات و آلاینده های آن

تعریف آبکاری ، مخاطرات و آلاینده های آن

در این مقاله از پویاژن آزما می خواهیم به صنعت آبکاری و آلاینده های آن بپردازیم . پس با پویاژن همراه باشید .

صنعت آبكاري يك فرايند شيميايي يا الكتروشيميايي است . طي آن يك لايه فلز روي شي ديگر رسوب داده مي شود که به اين عمل ترسيب گفته مي شود.

تعریف آبکاری

اين كار به با هدف حفاظت شي پايه از خوردگي و پوسيدن، مقاوم سازي و استحكام بخشي و يا براي تزيين سطحي اشيا انجام مي شود.

 آبكاري در اوايل قرن نوزده ميلادي با كشف پديده الكتروليز و القاء الكترومغناطيس ابداع شد . با اختراع ژنراتورهاي الكترومغناطيس به يك صنعت گسترده و رايج در دنيا تبديل شد. با گسترش اين صنعت مخاطرات و عوارض ناشي از مواجهات اين صنعت نمايان شد . كاربرد بعضي انواع آبكاري مانند آبكاري كادميوم را بسيار محدود كرد . همچنين با ابداع روشهاي نوين صنعتي بعضي كاربردهاي آبكاري به مرور محدود شد . ولي آبكاري همچنان در سراسر دنيا با مقاصد مختلف انجام مي شود.

صنعت آبكاري، به دليل حضور مواد شيميايي مختلف، مواد سوزاننده و قابل اشتعال، جريان الكتريسيته در حضور رطوبت و آب ماهيتاً خطرزا است . كارگران اين صنعت در معرض انواع حوادث و بيماريهاي حاد و مزمن هستند.

[/vc_column_text][vc_column_text text_larger=”no”]

برای ورود به بخش تصفیه فاضلاب صنعتی کلیک کنید

[/vc_column_text][vc_column_text text_larger=”no”]

به همين دليل سازمانهاي متولي سلامت و ايمني شغلي پروتكلهاي مشخصي را براي كنترل خطرات و پيشگيري از عوارض سوء اين صنعت تدوين كرده اند. اين آيين نامه ها بر مبناي نوع آبكاري و مواجهات ويژه هر آبكاري و فرايندها و عمليات موجود در آبكاري تدوين شده اند. همچنین در فاضلاب حاصل از این صنعت همواره مقادیر قابل توجهی از مواد شیمیایی خطرناک و فلزات سنگین وجود دارد.

عمل ترسيب با روشهاي مختلف انجام مي شود . این عمل به خصوصيات الكتروشيميايي و فيزيكي فلز ترسيب شونده و شي پايه و نيز كاربرد آبكاري(ساخت اشياي تزييني، استحكام بخشي يا مقاومت در برابر خوردگي) بستگي دارد . قبل از آغاز عمليات ترسيب اقداماتي موسوم به عمليات آماده سازی روي فلز پايه به منظور پاكسازي سطح شي از لكه هاي چربي، لايه هاي اكسيد و ديگر محلولها، كثيفي و ذرات چسبنده انجام مي شود. عمليات آماده سازي مراحل مختلفي دارد ولي مراحل مختلف آماده سازي در انواع روشهاي آبكاري تقريبا مشابه است. می توانید برای مطالعه بیشتر اینجا بروید . با ادامه ی مقاله ی تعریف آبکاری با پویاژن همراه باشید

مراحل فرايند آماده سازي :

1)سنباده كاري و صيقل كاري

2) چربي زدايي با حلال

3)پاكسازي قليايی

4) غوطه وري در اسيد

5) سنباده كاري و صيقل كاري

• سنباده­کاری و صیقل ­کاری

 به منظور برطـرف شـدن لايـه اكـسيد و زنـگ زدگي و پوسته از سطح فلز پايه، سطح فلز را بـا روش مكـانيكي و با چرخ سنباده سايش و صيقل مي دهند كه موجب توليد گـرد و غبار زيادي مي شود.

• چربي زدايي با حلال

 در اين مرحله براي زدودن سطح فلز پايه از چربي و آلودگي باقيمانده، حلال هاي هيدروكربني كلرينه به شـكل مـايع داغ يـا بخارات داغ حلال استفاده مي شود. حلالهاي رايج مورد استفاده 1،1 و1تـري كلرواتـان، تـري كلـرواتيلن، پركلـرواتيلن، متـيلن كلريد و فنل و استن مي­باشد. حلالهاي چربي زدا با پايه آبي نيـز توليد شده اند كه عوارض كمتري دارند امـا تهيـه آنهـا بـه دليـل توليد محدود مشكل است.

• پاكسازي قليايي

 در اين مرحله به منظور پاكسازي سطح فلز پايه از اكسيدهاي باقيمانده و چربي و لكه رنـگ، شـی را در محلـول قليـايي كـه معمولاً بيكربنات سديم، هيدروكسيد سديم يـا پتاسـيم قرار می­دهند.  گاهی از الكتـرود عبـور جريان الكتريسيته از محلول قليايي براي بهبود اثر پاك كننـدگي استفاده مي­شـود. ايـن كـار باعـث آزادسـازي حبابهـاي گـاز از محلول قليايي و تشكيل بخارات در فضاي بالاي وان قليـا مي­شود.

• غوطه وري در اسيد

این مرحله مکمل مرحلـه پاكـسازي قليـايي اسـت و زنـگ زدگي و رسوبات و اكسيدهايي كه بر سطح فلز باقي مانده­اند در اين مرحله كـاملاً برطـرف مـي­شـوند. اسـيدهاي رايـج اسـتفاده شونده در اين مرحلـه شـامل اسـيد سـولفوريك ، اسـيد نيتريـك، هيــدروكلريك، هيــدروفلوريك و فورميــك است. غوطه وري در اسيد همچنين به منظور بـراق سـازي سـطح فلزاتي مثل كادميوم، مس، نيكل و نقره انجام مي­شود . بـراي ايــن منظــور فلــز را در مخلــوطي از اســيد نيتريــك و اســيد سولفوريك فرو مي­برند. پس از اين مرحله شي پايه براي انجـام عمليـات ترسـيب بـه وان آبكاري منتقل مي­شود.

همچنین برای مطالعه بیشتر درباره این صنعت و نوع فاضلاب آن از این مقاله استفاده کنید.

 نــوع آبكــاري بــسته بــه كــاربرد مــورد نظــر و خــصوصيات الكتروشيميايي فلز پايه و ترسيب شونده انتخاب مي­شـود. پـس از اتمـام عمليـات ترسـيب، شـي آبكـاري شـده بـا چـرخ سنباده­هـاي پوشـش­دار كـه بـا انـواع گونـاگون مـواد پوليـشي و روغني اشباع شده­اند پوليش مي­شود.

برای خرید کیت استخراج کلیک کنید

با تشکر از همراهان گرامی پویاژن با مقاله ی تعریف آبکاری